در قرآن زن برتر است یا مرد؟
بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن یکی از پر بحث ترین آیات ، آیه 34 سوره نساء است که خداوند در این آیات در مورد مسائل خانوادگی و زناشویی صحبت می کند ، در این آیه آمده الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلىَ النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلىَ بَعْضٍ وَ بِمَا أَنفَقُواْ مِنْ أَمْوَلِهِم یعنی: مردان بر زنان قيمومیت و سرپرستى دارند، به خاطر اينكه خدا بعضى را بر بعضى برترى داده، و به خاطر اين كه مردان از مال خود نفقه زنان و مهريه آنان را مىدهند (ترجمه المیزان)
حال سوال پیش می آید که این آیه چه چیزی می گوید؟ آیا اینکه خداوند گفته ما بعضی را نسبت به بعض دیگر برتری دادیم بمعنی اینست که زن و مرد در انسانیت متفاوتند و مرد بالاتر از زن است ؟! اگر این باشد که می شود بی عدالتی و ظلم و خداوند هم که عادل است و ظالم نیست چون ظالم ، ظلم می کند برای اینکه به هدفش بزور برسد حال آنکه خداوند احتیاج به چنین چیزی ندارد پس جریان این آیه چیست؟
قدر مسلم اینست که در زنان صفاتی هست که در مردان نیست و در مردان صفاتی ست که در زنان نیست . بعضی از صفات زنان آنها را در بعضی کارها بالاتر از مردان قرار می دهد و همین صفات ،زنان را در بعضی کارها پایین تر . در مردان هم صفاتی هست که در بعضی کارها آنان را بالاتر و سرپرست و در بعضی کارها آنان را پایین تر و مطیع قرار می دهد. برای مثال اکثر مردان از قدرت بدنی بیشتری نسبت به زنان برخوردارند این قدرت بدنی باعث می شود مرد در جامعه هم از امنیت بیشتری برخوردار باشد و هم اینکه در مقابل سختی ها و فشارهای جسمی پایدار تر است. در نتیجه این باعث برتری مرد نسبت به زن شد! حال آنکه اگر همین صفت (قدرت بدنی) را بیاوریم و در مورد تربیت فرزندان یا معلمی و آموزش قرار دهیم هیچ ارزشی ندارد! یا مثلا در زنان صفت عاطفه و محبت و احساس بیشتر از مردان است . این صفت باعث می شود زن در تربیت فرزند و یا معلمی و یا در ایجاد علاقه در دیگران نسبت به مرد یا پسر برتری داشته باشد ولی این احساس و یا این عواطف در کارهایی مثل قضاوت و یا بعضی از محیطهای جامعه ممکن است اثر سوء داشته باشد!
در نتیجه زنان را بر مردان برتری ست در بعضی موارد و مردان را بر زنان برتری ست در بعضی چیزها.
اما یک سوال جدید چرا خداوند در آیه این را نگفته؟ و به برتری مردان بر زنان اکتفا کرده؟
جواب این سوال بسیار ساده است. زیرا خداوند در این آیه در مورد خانواده و سرپرستی خانواده صحبت می کند و می خواهد نظرش را در مورد سرپرست خانواده بگوید بخاطر همین مسئله برتری مردان به زنان را مطرح کرده و مسئله برتری زنان به مردان را در بعض امور مطرح نکرده چون اصلا موضوعیتی هم نداشت. اما در جای دیگر که موضوع بحث برتری انسانها ست صریحا بیان می کند: إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ یعنی همانا برترین و والاترین شما انسانها نزد خدا با تقوی ترین شماست و نگفته برترین شما انسانها مردترین شماست! و نگفته برترین انسانها زن ترین شماست بلکه معیار را تقوی قرار داده بنابراین معیار برتری در اسلام فقط تقوی ست .نه آخوند بودن و نه مرد بودن و نه زن بودن!
و معیار برتری در جامعه برای مرد و زن صفات آنهاست و صفات آنها هم متفاوت است و تفاوتی که باعث تبعیض نشود ظلم نیست. و این صفات است که باعث می شود مرد در بعضی امور مثل مدیریت خانواده در بیرون از خانه قیم باشد و زن در چیزهایی مثل مدیریت خانه برتر ، و یا مرد در کارگری برتر باشد و زن در دبیری و معلمی و آموزش ، اینها تبعیض و ظلم نیست بلکه تفاوت است.
No comments:
Post a Comment